نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیا دانشگاه زابل

2 دانش آموخته دکتری علوم مرتع, دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

3 دانشیار گروه جغرافیا و گردشگری دانشگاه کاشان ،کاشان، ایران

چکیده

ارزیابی توان سرزمین در ایران‌ با روش ادغام دستی نقشه ها ارائه شده توسط مک هارگ در اواخر دهه 1960، در ایران همچنان مورد استفاده قرار می‌گیرد که در عین مفید بودن در زمره روشهای سنتی ارزیابی محسوب می‌شود. از طرفی، برنامه ریزی استفاده از سرزمین از نوع برنامه ریزی فضایی است و به این اعتبار، بسیاری از اطلاعات وابسته به مکان نقش مهمی در فرایند برنامه ریزی و مدیریت دارند. سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS) می تواند به عنوان بستری برای توسعه مدلهای پشتیبان در برنامه ریزی و تصمیم گیری مورد استفاده قرار گیرند که اتخاذ چنین نگرشی به بهره گیری از فناوری های اطلاعات زمینی در کشور بسیار نو می باشد. هدف این تحقیق، بررسی و ارائه یک سیستم پشتیبانی تصمیم گیری محیط زیستی مکانی برای اجرای آنالیزهای آمایش سرزمین با بکارگیری روشهای نوین ارزیابی چند معیاره/چند منظوره، و ارائه یک مدل نرم افزاری بر اساس آن می باشد..نتایج اجرای مدلهای ارزیابی سرزمین برای سه کاربری کشاورزی، جنگلداری، و توسعه شهری، روستایی و صنعتی در استان گلستان مبتنی بر روش ارزیابی چند معیاره مکانی نشان داد که 2/42 درصد از سطح استان دارای تضاد بین اهداف (کاربریها) برای دو کاربری و 8/11 درصد از سطح کل استان دارای تضاد بین اهداف برای هر سه کاربری مورد بررسی می باشند. انتخاب کاربری بهینه با اجرای روش تخصیص چند منظوره سرزمین در استان گلستان در سه سناریوی برنامه ریزی، قابلیت اولویت بندی بین اهداف و برقراری تعادلی بین پتانسیل های موجود و نیاز جامعه را نشان داد. همچنین، سیستم نرم افزاری SDSSLPI انعطاف پذیری مورد نیاز در کنترل و دخالت متغیرهای برنامه ریزی بر اساس هدف برنامه ریزی و همچنین اعمال تغییرات مورد نیاز در مدل ارزیابی بر اساس شرایط ویژه در منطقه را فراهم آورده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

CAPTCHA Image