فرا تحلیل کیفی روش و نتایج پژوهش‌های مرتبط با بازارچه‌های مرزی در ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشگاه فردوسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه جغرافیا

3 دانش آموخته دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس

4 گروه جغرافیا دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

مناطق مرزی در مقایسه با مناطق مرکزی کشورها از انزوای جغرافیایی، دوری از قطب‌های رشد اقتصادی، صنعتی، قرارگرفتن در حاشیه و همچنین توسعه‌نیافتگی در ابعاد اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی برخوردار هستند. دولت‌ها برای کاهش این نقاط ضعف به دنبال احداث بازارچه مرزی برآمده‌اند. بازارچه مرزی به دلیل تماس این مناطق با محیط خارجی سبب گسترش مبادلات و پیوندهای فضایی در دو سوی مرزها و کاهش آسیب‌پذیری و تهدیدات مختلف در این مناطق شده است؛ بنابراین توجه به بازارچه مرزی از سوی صاحب‌نظران علوم مختلف از اهمیت وافری برخوردار شده است. به‌گونه‌ای که تحقیقات گسترده‌ای در این زمینه برای بررسی ویژگی‌ها و ابعاد این بازارچه‌ها صورت‌گرفته است. این مقاله با رویکرد فرا تحلیل به بررسی مقالات و پایان‌نامه‌های منتشر شده به زبان فارسی تا سال 1398 پرداخته است. فرا تحلیل به‌عنوان روشی برای تجمیع نتایج پژوهش‌های پراکنده در دستیابی به دیدگاهی نوین برای گسترش دانش بشری مورداستفاده قرار می‌گیرد. ازاین‌رو، یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد عوامل گردشگری، توسعه اقتصادی - اجتماعی، اقتصادی - کالبدی، سیاسی - امنیتی، توسعه پایدار منطقه‌ای استفاده از شاخص‌های ترکیبی نقطه قوت پژوهش‌های مورد بررسی است و عدم توجه به توسعه‌یافتگی مناطق، توجه وافر به بعد امنیتی مناطق مرزی و در روش تحقیق عدم انعکاس روایی و پایایی ابزار مورد سنجش از نقاط ضعف پژوهش‌ها محسوب می‌گردد. از سویی دیگر تمامی تحقیقات تنها به‌صورت نظری به موضوع پرداخته‌اند و تاکنون دیدگاه کاربردی از سوی صاحب‌نظران برای تقویت بازارچه مرزی در سطح ملی ارائه نگردیده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار