کاربرد تکنیک دیمتل فازی جهت بررسی محرک‌های راهبرد رقابت همکارانه در کنسرسیوم مثلث طلایی گردشگری ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• لیلا کشتکار ¹
• محمد حسین سرایی ²
• محمدرضا رضایی ²

¹ دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، گروه جغرافیا،دانشگاه یزد، یزد، ایران

² دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشگاه یزد، یزد، ایران

https://doi.org/10.22067/jgrd.2021.50972.0

چکیده

رقابت همکارانه در گردشگری راهبردی مثبت است که می­تواند فرصت­هایی را برای مقاصد بزرگ و کوچک ایجاد کند که به توسعة مقاصد گردشگری منجر شود. عمده­ترین دلیل همکاری با رقبا در بین سازمان­های گردشگری، دستیابی به مزیت رقابتی پایدار با ادغام منابع یا توانایی و به‌اشتراک­گذاری دانش گردشگری در مکان­های مشترک است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی محرک­های راهبرد رقابت همکارانه در کنسرسیوم مثلث گردشگری ایران انجام شده است. بیست نفر از کارشناسان عضو در کنسرسیوم مثلث طلایی ایران نمونة آماری این پژوهش را تشکیل دادند. به‌منظور دستیابی به اهداف پژوهش از تکنیک دیمتل فازی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد، براساس مقادیر D+R، محرک‌های «اهداف موردانتظار» و «منابع و قابلیت­ها» به‌ترتیب با مقدار 4.19 و 4.08 به‌عنوان بااهمیت­ترین محرک در شکل­گیری راهبرد رقابت همکارانه شناخته شده‌اند. با توجه به مقادیر D-R، تأثیرپذیرترین محرک را می­توان «تقاضای تکنولوژیک» با مقدار 13/1- دانست. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از تکنیک دیمتل می­توان ادعا کرد که فضای داخلی سه شهر اصفهان، شیراز و یزد موجب تمایل به شکل­گیری این راهبرد شده است.
 

کلیدواژه‌ها

• رقابت همکارانه
• محرک­ها
• کنسرسیوم
• مثلث طلایی گردشگری ایران
• دیمتل فازی

20.1001.1.20081391.1401.20.1.2.6

مراجع

1.  پویانسب، ع. (1396). دو چالش زیرساختی مثلث طلایی گردشگری ایران. روزنامة دنیای اقتصاد، شمارة 4110، ص. 17. بازیابی از

   https://www.magiran.com/article/3604164

   2. محمدی، م.، حاجی­پور، ب.، و حمیدی­زاده، م.ر. (1397). طراحی و تبیین الگوی همکاری-رقابت: مورد مطالعه گروه سایپا. نشریة کاوش­های مدیریت بازرگانی، 2، 353-377.
   3. یادگاری، م.، و تارخ، م.ج. (1396). استفاده از تکنیک دیمتل فازی برای رتبه­بندی راهبردهای مدیریت دانش. فصل­نامة پژوهش­نامة پردازش و مدیریت اطلاعات. 32(3) 761-788.

    

   4. Almeida, S. (2018). The phenomenon of coopetition in hotel networks-the case of hotel marketing consortia (Unpublished doctoral dissertation). University of Lisbon, Lisboa, Portugal.
   5. Aqueveque, C., & Bianchi, C. (2017). Tourism destination competitiveness of Chile: A stakeholder perspective. Tourism Planning & Development, 14(4), 447-466.
   6. Basole, R. C., Park, H., & Barnett, B. C. (2015). Coopetition and convergence in the ICT ecosystem. Telecommunications Policy, 39(7), 537–552.
   7. Bengtsson, M., & Kock, S. (2014). Coopetition—Quo vadis? Past accomplishments and future challenges. Industrial Marketing Management, 43(2), 180–188.
   8. Bengtsson, M., Kock, S., Lundgren-Henriksson, E. L., & Näsholm, M. H. (2016). Coopetition research in theory and practice: Growing new theoretical, empirical, and methodological domains. Industrial Marketing Management, 57, 4–11.
   9. Bengtsson, M., & Raza-Ullah, T. (2016). A systematic review of research on coopetition: Toward a multilevel understanding. Industrial Marketing Management, 57, 23-39.
   10. Bouncken, R. B., & Fredrich, V. (2016). Learning in coopetition: Alliance orientation, network size, and firm types. Journal of Business Research, 69(5), 1753-1758.
   11. Brandenburger, A. M., & Nalebuff, B. J. (1995). The right game: Use game theory to shape strategy(Vol. 76, pp. 57-71). Chicago: Harvard Business Review.
   12. Chen, L.-T. (2014). Dynamic co-opetitive approach of a closed loop system with remanufacturing for deteriorating items in e-markets. Journal of Manufacturing Systems, 33(1), 166–176.
   13. Chen, M.-J. (2008). Reconceptualizing the competition—cooperation relationship: A transparadox perspective. Journal of Management Inquiry, 17(4), 288–304.
   14. Chim-Miki, A. F., & Batista-Canino, R. M. (2017a). The coopetition perspective applied to tourism destinations: a literature review. Anatolia, 28(3), 381–393.
   15. Chim-Miki, A. F., & Batista-Canino, R. M. (2017b). Tourism coopetition: An introduction to the subject and a research agenda. International Business Review, 26(6), 1208–1217.
   16. Czakon, W., Klimas, P., & Mariani, M. (2020). Behavioral antecedents of coopetition: A synthesis and measurement scale. Long Range Planning, 53(1), 101875.
   17. Czernek, K., & Czakon, W. (2016). Trust-building processes in tourist coopetition: The case of a Polish region. Tourism Management, 52, 380–394.
   18. Deitz, G. D., Tokman, M., Richey, R. G., & Morgan, R. M. (2010). Joint venture stability and cooperation: Direct, indirect and contingent effects of resource complementarity and trust. Industrial Marketing Management, 39(5), 862–873.
   19. Della Corte, V., & Aria, M. (2016). Coopetition and sustainable competitive advantage: The case of tourist destinations. Tourism Management, 54, 524–540.
   20. Dupeyras, A., & MacCallum, N. (2013). Indicators for measuring competitiveness in tourism: A guidance document. OECD Tourism Papers. OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/5k47t9q2t923-en
   21. Gnyawali, D. R., & Park, B.-J. R. (2011). Co-opetition between giants: Collaboration with competitors for technological innovation. Research Policy, 40(5), 650–663.
   22. Gnyawali, D. R., & Park, B. (2009). Co‐opetition and technological innovation in small and medium‐sized enterprises: A multilevel conceptual model. Journal of Small Business Management, 47(3), 308–330.
   23. Hennig, S., & Malmsten, A. (2019). Coopetition in a regulated market: A study of motivational factors and risks in coopetition (Unpublished master’s thesis). Uppsala University, Uppsala, Sweden.
   24. Hoffmann, W., Lavie, D., Reuer, J. J., & Shipilov, A. (2018). The interplay of competition and cooperation. Strategic Management Journal, 39(12), 3033–3052.
   25. Kossyva, D., Sarri, K., & Georgolpoulos, N. (2015). Co-opetition: A business strategy for SMEs in times of economic crisis. South-Eastern Europe Journal of Economics, 12(1):89-106.
   26. Kylänen, M., & Rusko, R. (2011). Unintentional coopetition in the service industries: The case of Pyhä-Luosto tourism destination in the Finnish Lapland. European Management Journal, 29(3), 193–205.
   27. Le Roy, F., & Czakon, W. (2016). Managing coopetition: The missing link between strategy and performance. Industrial Marketing Management, 53(1), 3-6.
   28. Li, R. J. (1999). Fuzzy method in group decision making. Computers and Mathematics with Applications, 38(1), 91– 101.
   29. Mariani, M. M., Buhalis, D., Longhi, C., & Vitouladiti, O. (2014). Managing change in tourism destinations: Key issues and current trends. Journal of Destination Marketing & Management, 2(4), 269–272.
   30. Mascia, D., Di Vincenzo, F., & Cicchetti, A. (2012). Dynamic analysis of interhospital collaboration and competition: empirical evidence from an Italian regional health system. Health Policy, 105(2–3), 273–281.
   31. Padula, G., & Dagnino, G. B. (2007). Untangling the rise of coopetition: the intrusion of competition in a cooperative game structure. International Studies of Management & Organization, 37(2), 32–52.
   32. Park, B. J., Srivastava, M. K., & Gnyawali, D. R. (2014). Impact of coopetition in the alliance portfolio and coopetition experience on firm innovation. Technology Analysis & Strategic Management, 26(8), 893-907.
   33. Parzy, M., & Bogucka, H. (2014). Coopetition methodology for resource sharing in distributed OFDM-based cognitive radio networks. IEEE Transactions on Communications, 62(5), 1518–1529.
   34. Patil, S. K., & Kant, R. (2014). A fuzzy AHP-TOPSIS framework for ranking the solutions of Knowledge Management adoption in Supply Chain to overcome its barriers. Expert Systems with Applications, 41(2), 679–693.
   35. Petter, R. R. H., Resende, L. M., de Andrade Júnior, P. P., & Horst, D. J. (2014). Systematic review: an analysis model for measuring the coopetitive performance in horizontal cooperation networks mapping the critical success factors and their variables. The Annals of Regional Science, 53(1), 157–178.
   36. Resende, L. M. M., Volski, I., Betim, L. M., de Carvalho, G. D. G., De Barros, R., & Senger, F. P. (2018). Critical success factors in coopetition: Evidence on a business network. Industrial Marketing Management, 68, 177-187.
   37. Ritala, P. (2012). Coopetition strategy–when is it successful? Empirical evidence on innovation and market performance. British Journal of Management, 23(3), 307–324.
   38. Seker, S., & Zavadskas, E. K. (2017). Application of fuzzy DEMATEL method for analyzing occupational risks on construction sites. Sustainability, 9(11), 2083.
   39. Song, W., & Cao, J. (2017). A rough DEMATEL-based approach for evaluating interaction between requirements of product-service system. Computers & Industrial Engineering, 110, 353–363.