نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه تهران/دانشکده جغرافیا
2 دانشگاه شهید بهشتی /گروه جغرافیا
3 دانشگاه پیام نور تهران
چکیده
در دهههای پایانی قرن بیستم، به دلیل نگرانیهای زیست محیطی ناشی از شهرسازی مدرنیسم، برنامهریزان شهری به دنبال پارادایمهای جدید توسعهی پایدار در جستجوی فرم ایدهآلی برای شهر پایدار می گردند، زیرا توسعهی پراکنده و گسترش افقی شهرها سبب بروز اختلالات مختلف اجتماعی ـ اقتصادی و کالبدی در پیکرهی شهرها شده است. بنابراین طی دهههای اخیر فرمهای مختلف شهری در کانون توجه برنامهریزانی قرار میگیرد که همگی در حرکت به سمت توسعهی پایدار اتفاق نظر دارند. از جمله فرمهای مختلف شهری، فرم تراکم شهری یا شهر فشرده میباشد که سبب ایجاد فضای تعامل اجتماعی مناسب و مصرف انرژی کم تر برای شهروندان میشود. این تحقیق از نوع توسعهای – کاربردی بوده که با هدف مقایسهی بافتهای موجود شهری، بهویژه بافت میانی و شناسایی برخی ویژگیهای کالبدی (ترکیب کاربریها، عرض معابر و تراکم جمعیتی) در شهر بجنورد و بر اساس روشی توصیفی - تحلیلی و با استفاده از تکنیک SWOT انجام شده است. در این راستا، نخست به تدوین چارچوبهای نظری و مفاهیم شهر پراکنده و شهر فشرده پراخته شده، سپس مطالعهی موردی شهر بجنورد صورت پذیرفته است. مطالعات وضع موجود و تحلیل آن نشان میدهد که شهر بجنورد تحت تأثیر عوامل مختلف تاریخی، اجتماعی و اقتصادی به ساختاری با سه بافت قدیمی، میانی و بیرونی رسیده است که هر کدام دارای امکانات و محدودیتهای خاص خود، جهت دستیابی به یک شهر پایدار میباشد. همچنین نتایج بررسیها و یافتههای این تحقیق در چارچوب تئوریهای رشد هوشمند و مدل شهر فشرده نشان میدهد، که بافت میانی شهر بجنورد در مقایسه با بافت مسألهدار قدیمی و بافت بیرونی برخوردار از سکونتگاههای غیررسمی، از پتانسیل بالاتری برای ترکیب کاربریها و متراکمسازی شهری برخوردار است که با برنامهریزی مناسب میتواند نقطهی آغازی برای حرکت به سمت پایداری در توسعهی شهری باشد.
کلیدواژهها
ارسال نظر در مورد این مقاله