نوع مقاله : پژوهشی
نویسنده
دانشیار اقلیم‌شناسی، گروه آب‌وهواشناسی و ژئومرفولوزی، دانشکدۀ جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
چکیده
تغییر اقلیم یکی از چالش‌های اصلی زیست‌محیطی دهه‌های اخیر است که تأثیرات قابل‌توجهی بر منابع آب و بروز پدیده‌های فرین هیدرواقلیمی مانند سیلاب‌ها داشته است. پژوهش پیش‌رو به ارزیابی تأثیر تغییر اقلیم بر شاخص‌های سیلاب (احتمال بازگشت، شدت و مدت) در حوضه آبخیز دز در دهه‌های آینده می‌پردازد. تحلیل تغییر اقلیم، بررسی عدم قطعیت و اعمال روش‌های تصحیح خطا از دیگر اهداف مرحله‌ای پژوهش در مسیر بهبود مدیریت ریسک هستند. برای انجام این پژوهش، داده‌های دما و بارش از پنج مدل اقلیمی متعلق به دو پایگاه داده CORDEX-WAS و 2W2E تحلیل شدند. دو مدل HadGEM2-ES و MIROC-MIROC5 برای شبیه‌سازی سه بازه زمانی 20 ساله تحت سه سناریوی منتخب به کار گرفته شدند. پس از واسنجی مدل SWAT برای شبیه‌سازی جریان روزانه، داده‌های ریزگردانی به‌منظور پیش‌نمایی جریان در دوره‌های آتی وارد مدل شدند و شاخص‌های مرتبط با سیلاب محاسبه گردیدند. نتایج در مجموع حکایت از کاهش بارش و افزایش دما نسبت به دورۀ مشاهده دارد و پایگاه داده 2W2E کاهش بارش و افزایش دمای بیشتری را نسبت به پایگاه CORDEX- WASبرای هر دو مدل پیش‌نمایی می‌کند. شاخص‌های احتمال بازگشت و مدت سیلاب در هر دو پایگاه کاهش یافتند. با‌این‌حال، تنها شاخص بزرگی سیلاب در CORDEX-WAS باوجود کاهش بارش، روند افزایشی داشت که نشان از افزایش رویدادهای حدی تحت تأثیر تغییر اقلیم است .این پژوهش نشان می‌دهد که تغییر اقلیم در آینده منجر به کاهش احتمال بازگشت و مدت سیلاب خواهد شد، اما بزرگی سیلاب ممکن است تحت شرایط خاص افزایش یابد. این نتایج اهمیت برنامه‌ریزی و پیاده‌سازی راهکارهای مدیریت ریسک سیلاب را برای مقابله با تأثیرات متفاوت تغییر اقلیم برجسته می‌کند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)
ارسال نظر در مورد این مقاله