نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه جغرافیا، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

2 دستیار پژوهشی گروه جغرافیا، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

دسترسی به توسعه ملی و منطقه‌ای آرمان بزرگ هر جامعه‌ای است که مستلزم شناخت دقیقی از وضعیت کشور و جامعه می‌باشد تا برنامه‌ریزی‌های آتی در مسیر توسعه پایدار صورت گیرد. هدف اصلی این پژوهش بررسی ارتباط توسعه‌یافتگی و رقابت‌پذیری منطقه‌ای در شهرستان‌های مرزی استان آذربایجان‌غربی می‌باشد. روش پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. در جهت گردآوری‌ داده‌های پژوهش از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی استفاده‌شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌های گردآوری‌شده به‌صورت کمی و از طریق نرم‌افزارهای EXCEL، OPA، GIS وSWOT - Meta استفاده‌شده است. در جهت رتبه‌بندی شهرستان‌های مرزی از مدل تصمیم‌گیری چند شاخصه CoCoSo، در جهت خوشه‌بندی شهرستان‌های مرزی از روش خوشه‌بندیK-Means و در جهت بررسی رقابت‌پذیری منطقه‌ای از متاسوات استفاده‌شده است. نتایج این پژوهش نشانگر این است که با توجه به نحوه توزیع شاخص‌های تلفیقی در استان آذربایجان غربی، این استان از مدل مرکز- پیرامون تبعیت می‌کند به‌طوری‌که توزیع امکانات و خدمات به‌جای این‌که در سطح استان و مابین شهرستان‌های مرزی به‌صورت عادلانه توزیع شود، به‌صورت ناعادلانه توزیع‌شده است و بیشتر خدمات در شهرستان ارومیه و در رتبه بعدی شهرستان خوی توزیع گردیده است. همچنین وضعیت رقابت‌پذیری منطقه‌ای نشانگر این است که شهرستان ارومیه با فاصله بسیار زیادی از سایر شهرستان‌های مرزی در دو بعد متمایزکننده در منابع و توانایی‌ها تحت عنوان توسعه‌یافتگی و رقابت‌پذیری منطقه‌ای قرار دارد. در طول زمان با ادامه این روند، واگرایی شدید در میان شهرستان‌های مرزی ایجاد می‌گردد که مستقیماً بر توزیع جمعیت در استان اثرگذار خواهد بود و باعث مهاجرت ساکنین در شهرستان‌های کم برخوردار به سایر شهرستان‌ها برخوردار خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

CAPTCHA Image