نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی، مشهد
2 دانشگاه فردوسی مشهد
3 داانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه جغرافیا
چکیده
رشد شتابان شهری در دهه‌های اخیر همراه با تمرکز سایر کاربری‌های انسان‌ساخت در اطراف شهرها سبب تغییر کاربری زمین‌های مرغوب شده است. عدم توجه به برنامه‌ریزی و ارزیابی اراضی مناسب توسعه شهری می‌تواند در آینده خسارت‌های اقتصادی و زیست‌محیطی زیادی به همراه داشته باشد. این مطالعه باهدف کاربردی و ماهیت توصیفی تحلیلی جهت ارزیابی اراضی مناسب جهت توسعه شهری در بخش مرکزی شهرستان سبزوار انجام گردید. رویکردتحقیق تصمیم‌گیری چندمعیاره (MCE) و استفاده از نرم‌افزار ARCGIS و TERRSET می باشد که با ترکیبی از شاخص‌ها شامل کاربری اراضی، نزدیکی به مناطق ساخته شده شهری، فاصله از گسل، نزدیکی به راه‌های ارتباطی، شیب، سطوح ارتفاع، حساسیت به فرسایش خاک، مناطق در معرض سیل، جهت شیب، نزدیکی به خطوط انتقال نیرو انجام گردید. روش تحقیق این پژوهش ترکیبی از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) و تکنیک میانگین وزنی مرتب شده (OWA) می‌باشد. جهت وزن‌دهی به شاخص های تحقیق از متخصصین دانشگاهی و مسئولین شهر سبزوار نظرخواهی انجام گردید. نتایج تحقیق نشان‌دهنده پنج سناریوی مختلف جهت ارزیابی اراضی مناسب توسعه شهری برای منطقه موردمطالعه از خوش‌بینانه‌ترین حالت تا بدبینانه‌ترین حالت می‌باشد. باتوجه‌به شرایط منطقه موردمطالعه و اهمیت شاخص‌های محیط زیستی سناریوی پیشنهادی، برای اراضی مناسب توسعه شهری سناریوی نزدیک AND با ضریب ترجیح (a) 2 که میزان ریسک‌پذیری پایینی دارد پیشنهاد می‌گردد. در این سناریو مناطق مطلوب جهت توسعه شهری برابر با 25127 هکتار (11 درصد از کل مساحت) می باشد. نتایج کلی تحقیق نشان می دهد که در همه سناریو ها اراضی شرق شهر سبزوار در راستای بزرگراه امام رضا (جاده مواصلاتی سبزوار به نیشابور) و جنوب سبزوار محور مواصلاتی سبزوار به بردسکن مورد تاکید جهت توسعه شهری می باشد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)
ارسال نظر در مورد این مقاله