نوع مقاله : پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری شهرسازی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 استادیار گروه معماری، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 استاد گروه شهرسازی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده
توزیع فضایی نامتعادل مراکز و کاربری‌های اقتصادی در سطح شهرها می‌تواند موجب تراکم شدید جمعیت در برخی از مناطق شهری، عدم کارایی سیستم حمل‌ونقل شهری، فقر شدید، مشکلات زیست‌محیطی و غیره گردد. این پژوهش باهدف تحلیل توزیع فضایی مراکز و کاربری‌های اقتصادی در سطح شهر تهران با رویکرد مدیریت بحران تهیه‌شده است. پژوهش حاضر براساس هدف، کاربردی و براساس ماهیت و روش، توصیفی – تحلیلی است. برای تحلیل الگوی توزیع فضایی مراکز و کاربری‌های اقتصادی در وهلۀ اول از روش نزدیک‌ترین مجاورت (ANN) و در وهلۀ دوم از تکنیک Fuzzy-ANP و نرم‌افزار ARC GIS- Super Decision استفاده شد. همچنین تبیین همبستگی بین توزیع جمعیت و مراکز اقتصادی با به‌کارگیری روش رگرسیون وزنی جغرافیایی (GWR) انجام‌شده است. نتایج پژوهش نشان داد که الگوی توزیع فضایی تمامی شاخص‌ها به‌جز کاربری حمل‌ونقل دارای الگوی خوشه‌ای است و میزان Z-Score کمتر از 2.65- محاسبه‌شده است. از سویی دیگر در مناطق مرکزی و شمالی شهر تهران همبستگی بالایی بین توزیع و پراکنش جمعیت و میزان دسترسی به مراکز اقتصادی وجود دارد و جمعیت‌پذیری مناطق مذکور به‌تبع تمرکز مراکز و کاربری‌های اقتصادی رخ‌داده است که این امر می‌تواند در سال‌های آتی منجر به بروز مشکلات و معضلات شهری در زمینه‌های مختلف همچون تراکم شدید جمعیت، فقر شدید، عدم تعادل‌های منطقه‌ای و بحران‌های اجتماعی گردد. در این راستا، اولویت‌بندی مناطق شهر تهران با تأکید بر نواحی جنوبی و غربی و اتخاذ رویکرد تمرکززدایی در توزیع فضایی کاربری‌های اقتصادی به‌عنوان راهبردهای کلیدی تحقق عدالت فضایی در دسترسی به فعالیت‌های اقتصادی کلان‌شهر تهران محسوب می‌گردد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)
ارسال نظر در مورد این مقاله