Classification of Iran's Provinces in Terms of Their Share of Gross Domestic Product in Region (GDPR) Using CoCoSo Method

Document Type : Research

Authors

• Mohamad Molaei Qelichi ¹
• Majid Ramezani Mehrian ²
• Hamid Reza Tahouri ³

¹ Assistant Professor, Faculty of Encyclopedia Research, Institute for Humanities and Cultural Studies, Tehran, Iran

² Assistant Professor, Department of Environmental Studies, The Institute for Research and Development in the Humanities (SAMT), Tehran, Iran

³ Assistant Professor, Department of MOT, Faculty of Management, Malek Ashtar University, Tehran, Iran

https://doi.org/10.22067/jgrd.2023.81508.1256

Abstract

The Gross Domestic Product (GDP) is widely recognized as an effective criterion for measuring a country's market situation and economic growth, mirroring the economic and social welfare of a society. Should other welfare factors remain constant, GDP growth is generally expected to improve the overall welfare of people. Consequently, GPD growth is treated as one of the main objectives in the policies of countries. This study aims to explore the share of Iran’s provinces from the GDP using the CoCoSo and CRITIC models. The findings suggest that Tehran, Khuzestan, and Khorasan Razavi province are ranked high in the first strategy (Ka) with scores of 0.047, 0.041, and 0.040, respectively. In the second strategy (Kb), Tehran, Khuzestan, and Khorasan Razavi provinces also ranked high with scores of 136.86, 59.97, and 43.24, respectively. With regard to the third strategy (Kc), Tehran, Khuzestan, and Khorasan Razavi provinces with scores of 1, 0.874, and 0.840, respectively, gained the highest ranking. Accordingly, 19 provinces exhibited moderate to low performance in terms of studied indices. According to the results of the correlation test, with growing migration and population density, GDP increases in the provinces under study. Thus, to improve the GDP situation in provinces with very low rankings, regional planners need to consider a model that is commensurate with their potential capacities and can result in balanced and sustainable development and exploitation of potentials and resources in all provinces.

Keywords

• Regional Development
• Gross Domestic Product
• Multi-Criteria Decision Making
• and CoCoSo

Main Subjects

• Planning in urban and rural areas

References

1. احمدی، م؛ و علیخان گرگانی، ر. (1400). تمرکززدایی مالی تعادل عمودی و توسعه منطقه‌ای در ایران (مطالعه موردی: استان‌های ایران). پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعۀ پایدار). ۲۱ (۱) ۱۴۷-۱۸۲.
2. اصغری‌زاده، ع؛ و محمدی‌بالانی، ع. (۱۳۹۶). تکنیک‌های تصمیم‌گیری چندشاخصه. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
3. امینی، م؛ اجزاء‌شکوهی، م؛ خاکپور، ب؛ و رهنما، م.ر. (1401). تحلیل عوامل کلیدی و پیشران‌های مؤثر بر ارتقای جایگاه شهر قائن در توسعه منطقه‌ای. جغرافیا (فصلنامه علمی انجمن جغرافیایی ایران)، 20(72)، 95-112.
4. ایران‌دوست، ک؛ بوچانی، م.ح؛ و تولایی، ر. (1392). تحلیل دگرگونی الگوی مهاجرت داخلی کشور با تأکید بر مهاجرت‌های شهری. فصلنامه مطالعات شهری، 2(6)، 105-118.
5. ایزدخواستی، ح. (1398). بررسی نابرابری در تخصیص اعتبارات بودجه استانی و تأثیر آن بر نابرابری درآمدهای منطقه‌ای در ایران. پژوهشنامه اقتصادی، 19(75)، 39-70.
6. بهشتی، م.ب؛ محمدزاده، پ؛ و قاسملو، خ. (1397). تغییرات ساختاری و نابرابری درآمدی استان‌های کشور ایران. فصلنامه علمی - پژوهشی برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 8(30)، 1-14.
7. پریزادی، ط؛ و میرزازاده، ح. (1397). توسعۀ منطقه‌ای در ایران با رویکرد عدالت توزیعی. نشریۀ تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. ۱۸ (۵۰)، ۱۷۹-۱۹۸.
8. ترابی، ت؛ غلامی، م؛ میرمحمد، م؛ و ربیعی، م. (1400). گزارش بررسی ساختار اقتصادی استان‌های کشور و سهم و نقش آن‌ها در تولید ناخالص داخلی براساس آمار حساب‌های استان طی سال‌های ۱۳۹۰ الی 1۴۰۰. پژوهشکدۀ آمار .
9. خلیلی‌عراقی، م؛ و برخورداری، س. (1394). رتبه‌بندی استان‌های کشور براساس بهره‌وری کل و شناسایی عوامل اثرگذار. نشریهاقتصاد و توسعۀ منطقه‌ای، 22 (9)، 223-245.
10. دهقان‌شبانی، ز؛ هادیان، ا؛ و نگهداری، ج. (1398). تحلیل رابطۀ نابرابری منطقه‌ای و توسعۀ اقتصادی در ایران: رویکرد داده‌های تابلویی فضایی. مجله تحقیقات اقتصادی، 4(54)، 875-890.
11. شنبه‌پور، ف؛ و صفایی پور، م. (1400). تحلیل تطبیقی شاخص‌های اشتغال شهری در استان کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از روش CRITIC- MOORA. نشریۀ جغرافیا (فصلنامۀ علمی انجمن جغرافیایی ایران)، 19(70)، 61-79.
12. غیابی، م؛ و آقامحمدی، آ. (1399). مروری بر مفهوم رقابت‌پذیری و سطوح مختلف آن با نگاهی به رقابت‌پذیری منطقه‌ای. دومین کنفرانس محیط زیست، عمران، معماری و شهرسازی
13. قاسمی، م؛ سارگی، ن؛ و آوایی، ا. (1384). فرآیند بودجه‌ریزی استانی. تهران، مطالعات برنامه‌وبودجه.
14. لطفی، ت. (1398). بررسی عوامل مؤثر بر توسعه در استان‌های ایران. پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد علوم اقتصادی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان.
15. ملک‌حسینی، ع. (1385). تحلیل سازمان‌یابی فضایی استان مرکزی. فصلنامه آمایش محیط، شمارۀ 1. 1-26.
16. نجفی، م. ب؛ خانزادی، آ؛ و قادری، ا. (1396). تأثیر بهره‌وری نیروی کار بر کاهش فقر در ایران. فصلنامۀ مجلس و راهبرد، 24(92)، 311-336.
17. نیازی، ع؛ نیکومرام، ه؛ زمردیان، غ؛ و حسین‌زاده‌لطفی، ف. (1399). بررسی اثرات کارایی تخصیصی هزینه‌های ثابت و متغیر بر کیفیت گزارشگری مالی: رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها وGMM . دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 9(36)، 297-312.

 

18. Adalı, E. A., & Tuş, A. (2019). Hospital site selection with distance-based multi-criteria decision-making methods. International Journal of Healthcare Management, 14(2), 534–544.
19. Adalı, E. A., & Işık, A. T. (2017). CRITIC and MAUT methods for the contract manufacturerselection problem. European Journal of Multidisciplinary Studies, 2(5), 93-101.
20. Diakoulaki, D., Mavrotas, G., & Papayannakis, L. (1995). Determining objective weights in multiple criteria problems: The critic method. Computers & Operations Research, 22(7), 763-770.
21. Zhao, Q.-H., Zhou, X., Xie, R.-F., & Li, Z.-C. (2011). Comparison of three weighing methods for evaluation of the HPLC fingerprints of cortex fraxini. Journal of liquid chromatography & related technologies, 34(17), 2008-2019.
22. Madic, M., & Radovanović, M. (2015). Ranking of some most commonly used nontraditional machining processes using ROV and CRITIC methods. UPB Sci. Bull, Series D, 77(2), 193- 204.
23. Nijkamp, P., & Abreu, M.A. (2020). Regional Development Theory; Vrije Universiteit, Faculty of Economics and Business Administration: Amsterdam, The Netherlands.
24. Simanaviciene, R., & Ustinovicius, L. A. (2012). New Approach toAssessing the Biases of Decisions Based on MultipleAttribute Decision Making Methods, Electronics and Electrical Engineering
25. Yazdani, M., Zarate, P., Zavadskas, E., & Turskis, Z. (2019). A combined compromise solution (CoCoSo) method for multi-criteria decision-making problems, Management Decision, Vol. 57 No. 9, 2501-2519.
26. World Social Report. (2020). Inequality in a Rapidly Changing World, United Nations Department of Economic and Social Affairs, UNDESA
27. Zavadskas, E. K., Turskis, Z., Antucheviciene, J., & Zakarevicius, A. (2012). Optimization of Weighted Aggregated Sum Product Assessment. Electronicsand Electrical Engineering, 622, 3–6.