نوع مقاله : پژوهشی-مطالعه موردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 مشاور معاون وزیر راه و شهرسازی

3 استاد برنامه‌ریزی شهری،دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

4 استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

با توجه به اینکه جهان امروز دستخوش تغییرات، دگرگونی‌ها و تحولات در عرصه‌های مختلفی شده، رشد و گسترش اسکان غیررسمی و پیامدهای آن نیز دچار تغییر شده است. امروزه فرایند شکل‌گیری و گونه‌شناسی سکونتگاه‌های غیررسمی متحول شده و این تغییر فرایند و پیچیدگی، ضرورت آینده‌پژوهی گسترش این پدیده را تبیین می‌کند. هدف این پژوهش، آینده‌پژوهی توسعه سکونتگاه‌های غیررسمی و ارائۀ سناریوهای محتمل آینده در افق زمانی 1410 با استفاده از نظریۀ آینده‌پژوهی بود  است.پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی-تحلیلی بود. اطلاعات موردنیاز از طریق مطالعات میدانی و اسنادی گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل متغیرها، از روش تحلیل اثرات متقاطع و نرم‌افزار سناریو ویزارد استفاده شد. براساس روش سناریونویسی، با استفاده از قابلیت‌های نرم‌افزار سناریوویزارد، سه سناریوی قوی، چهار سناریوی ایستا و پنج سناریوی بحرانی استخراج شد. نتایج نشان می‌دهد، 27 درصد از وضعیت توسعه سکونتگاه‌های غیررسمی در آینده مطلوب بوده و 67 درصد ثابت و بحرانی است. کلان‌شهر تهران با سه گروه سناریوهای توسعه سکونتگاه‌های غیررسمی در آینده روبه‌روست. مطلوب‌ترین سناریو گروه اول است که بر شالوده طراحی و تأثیرگذاری مطلوب سیاست‌ها و برنامه‌های تأمین مسکن و مدیریت مطلوب، به رسمیت شناختن مالکیت غیررسمی و مهار کامل آن، برنامه‌ریزی متناسب با توسعه سکونتگاه‌ها برای افزایش امنیت محلات، برقراری ارتباط مؤثر و کارآمد شوراها با مردم و حل مشکلات ساکنان است. راهکارهای ارتقای توسعه سکونتگاه‌های غیررسمی شامل رسمی کردن مالکیت زمین غیررسمی، ایجاد سازمان سامان‌دهی سکونتگاه‌های غیررسمی برای کاهش تعدد سازمانی و نبود هماهنگی‌ها و ایجاد مسکن ارزان‌قیمت و قابل‌استطاعت است.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

CAPTCHA Image