نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
2 دانشگاه آزاد اسلامی واحدمشهد
3 دانشگاه تهران
چکیده
اصولاً هرگونه افزایش یا کاهش بارندگی در یک منطقه( نیمه خشک مانند مشهد) نسبت به شرایط طبیعی آن موجب خشکسالی یا حتی بروز سیلاب می‌شود و پیامد‌های اقتصادی و اجتماعی در پی خواهند داشت. بنابراین آگاهی از توزیع احتمال بارندگیها، زمینة مناسبی را برای برنامهریزی منابع آب و کنترل سیلاب و مدیریت خشکسالی فراهم می‌آورد. این آگاهیها یا از طریق روشهای دینامیکی و سینوپتیکی از مدلها و روشهای آماری میسر است. در این مقاله با استفاده از مدل مارکوف و توزیع نرمال، آمار بارندگی ایستگاه سینوپتیک مشهد طی دوره 30 ساله مورد تحلیل آماری قرار گرفته است، تا بتوان پیشبینی دوره‌های خشکی و ترسالی را تعیین نمود. همچنین با استفاده از روش توزیع نرمال، داده‌های بارشی مورد تحلیل قرار گرفت و نتایج آنها با میانگین بارندگی دوره مقایسه شد. نتایج کاربست این مدل آماری، آشکار نمود که احتمال خشکسالی‌ها و یا فصول خشک در مشهد رو به افزایش است و به عبارتی شدت و مدت خشکسالی‌ها در حال بیشتر شدن می‌باشد. اگرچه ممکن است مقدار بارش کلّ دورة آماری تغییرات کمتری داشته، ولی تعداد روزهای بارشی بهشدت در حال کاهش است و از 75 روز در سال به 47 روز کاهش یافته است. از طرف دیگر احتمال خشکی در فصول مرطوب افزایش خواهد یافت، بهطوریکه احتمال خشکسالی در فصل بهار 2/40 درصد و ترسالی آن 4/23 درصد خواهد بود. به این ترتیب احتمال وضعیت‌های خشکسالی بهطور سالانه نیز بهتدریج افزایش می‌یابد. آزمون k2 حکم بر برتری زنجیرۀ مارکوف نسبت به توزیع نرمال در منطقه دارد. انتظار می‌رود که مدت و شدت خشکی ها در منطقه بیشتر خواهد شد و برنامهریزان سرزمین و آمایشی باید با چنین شرایط اقلیمی به برنامهها بپردازند.
کلیدواژه‌ها
)
ارسال نظر در مورد این مقاله