Exploring the Role of Climate in Changes Created in the Inselbergs of Safi Abad Plain in the Northeast of Iran

Document Type : Research

Author

• gholamreza maghami moghim

https://doi.org/10.22067/jgrd.2022.72041.1063

Abstract

The main purpose of this study was to explore the impact of climate on the changes made in the inselbergs of Safi Abad Plain. The ultimate aim of such a study is controlling the changes and make optimal use of geomorphological forms. The applied research used field study. After identifying 18 inselbergs it was found that Posht Bahram highlands of Safi Abad plain had been formed as a result of tectonic activities between the Devonian and the Miocene. Due the formation of the heights, the primary skeleton of the inselbergs had been created and the changes made by the weather have resulted in the current shapes of the inselbergs of the plain. Some climate elements have caused changes in the surface of the inselbergs of Safi Abad plain, among of which are the precipitation by creating rain and flood karrens, temperature through various types of weathering, and wind through creating honeycomb karrens. Moreover, geological formations of the region have also reacted differently to the climate processes. They have had different impacts on the surface of the inselbergs. The most typical inselbergs have been formed in the massive limestones of north as the geological formations more resist against the effects of climate. The inselbergs formed in the conglomerates of the south are, however, change more as their resistance is lower and their appearance is far from typical inselbergs. Moreover, the plain’s northern inselbergs, due to being located on the slopes receiving less sun, have undergone less changes against climatic factors, and the southern inselbergs of the heights have undergone more changes as they are located on the sunny slope.
 
 
 

Keywords

• Inselberg
• Safi Abad Plain
• Morphology
• Kal Velayat River

20.1001.1.20081391.1401.20.1.7.1

Main Subjects

• Natural geography and environmental planning

References

1. ابراهیمی مقدم، ه. (1382). مکان­یابی مناسب جهت تغذیه آبخوان­ها در حوضة رودخانه کال ولایت با استفاده از Rs وgis (پایان­نامة منتشرنشدۀ کارشناسی‌ارشد رشتة ژئومورفولوژی). دانشگاه تربیت‌معلم، تهران، ایران.
2. چورلی، ر.، و سودن، د. (1375). ژئومورفولوژی (جلد اول) (ا. معتمد احمد، مترجم). تهران: انتشارات سمت.
3. حبیبی، ع. (1396). مقایسة بین پتانسیل فرسایش آبی و بادی واحدهای ژئومورفیک حوضه آبریز کارون با استفاده از مدل اریفر وپسیاک. فصلنامۀ علمی-پژوهشی فضای جغرافیایی، 57، 19-30.
4. حریریان، م. (1370). کلیات ژئومورفولوژی ایران. تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
5. خسروتهرانی، خ. (1376). زمین­شناسی ایران (چاپ دوم). تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
6. خطیبی، م. (1394). ارزیابی و پیش‌بینی خطر فرسایش خاک در حوضة سراسکندچای با استفاده از مدل USLE و .GIS نشریة علمی جغرافیا و برنامه­ریزی، 19(54)، 61-81.
7. رادفر، ج. (1378). نقشة 1:100000 زمین­شناسی صفی آباد. تهران: سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی ایران.
8. رجایی، ع. (1373). ژئومورفولوژی کاربردی در برنامه­ریزی و عمران ناحیه­ای (چاپ اول). تهران: نشر قومس.
9. زارع، س.، سلطانی گردفرامرزی، س.، و تازه، م. (1398). مقایسة روش­های زمین آمار در پهنه­بندی شاخص فرسایندگی باران (مطالعة موردی: استان فارس). نشریة جغرافیا و برنامه­ریزی، 68، 157-177.
10. زمردیان، م. (1394). مبانی ژئومورفولوژی 2 کلیماتیک ژئومورفولوژی. مشهد: انتشارات­ جهاد دانشگاهی.
11. سازمان آب و هواشناسی ایران. (1398-1356). ایستگاه سینوپتیک اسفراین.
12. علیجانی، ب. (1392). آب و هوای ایران (چاپ دوازدهم). تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور
13. کرم، ا.، رعیتی شوازی، م.، غفاریان مالمیری، ح.، و سپهر، ع. (1397). تحلیل تغییرات مکانی-زمانی لندفرم­ها و کاربری اراضی در بیابان­زایی دشت یزد-اردکان با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال. جغرافیا و مخاطرات محیطی، 25، 17-36.
14. گودرزی نژاد، ش.(1377). ژئومورفولوژی و مدیریت محیط (چاپ اول). تهران: انتشارات سمت.
15. ماکس د. (1370). ژئومورفولوژی اقلیمی و دینامیک خارجی (م. خیام، مترجم) (چاپ اول). تبریز: انتشارات نیا (نیما سابق).
16. محمودی، ف. (1383). روش­تحقیق درجغرافیای طبیعی (ژئومورفولوژی). تهران: نشر قومس.
17. مقامی مقیم، غ. (1393). تأثیر اقلیم عصر حاضر در مخروط افکنه­های دامنة جنوبی آلاداغ. فصلنامۀ آمایش جغرافیایی فضا، 4(13)، 130-146.
18. مقامی مقیم، غ. (1396). استان­شناسی خراسان شمالی (چاپ پنجم). تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب­های درسی.
19. مقامی مقیم، غ.، و تقی‌پور، ع. (1398). بررسی عوامل مؤثر در تغییرات سطح آب­های زیرزمینی دشت صفی آباد شهرستان اسفراین. مهندسی اکوسیستم بیابان، 8(22)، 27-42.
20. نظری سامانی، ع.، راهداری، م. ر.، و راهی، غ. ر. (1398). ارزیابی تغییرات مکانی فرسایش­پذیری بادی اراضی در حاشیۀ دریاچه ارومیه. نشریة مدیریت بیابان، 15، 72-53.
21. نگارش، ح. (1383). ویژگ­ های ژئومورفولوژیکی سواحل بالا آمدة جنوب شرق ایران. فصلنامۀ جغرافیایی سرزمین، 1(1)، 101-90.
22. نگارش، ح.، فتوحی، ص.، و خمر، ا. (1397). منشأیابی رسوبات کلوتک­های دلتای قدیمی رودخانة هیرمند. نشریة مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، 9(33)، 83-101.
23. هاشمی، م.، و رامشت، م. (1393). پتانسیل­یابی کویرهای استان یزد در صنعت اکوتوریسم با توجه به مدل­های تحلیل فرمی. نشریة کاوش­های جغرافیایی مناطق بیابانی، 3، 187-204.

 

24. Conradie, W., Verburgt, L., Portik, D., Ohler, A., Bwong, B., & Lawson, L (2018). A new reed frog (Hyperoliidae: Hyperolius) from coastal northeastern Mozambique. Zootaxa, 4379(2), 177-198.
25. Goudie, A. (2013). Arid and semi-arid geomorphology. Cambridge, New York: Cambridge University Press.
26. Gutiérrez, M. (2005). Climatic geomorphology. Amsterdam: Elsevier.
27. Kesel, R. (1977). Some aspects of the geomorphology of inselbergs in central Arizona, U.S.A. Zeitschrift fur¨ Geomorphologie, 21, 119–46.
28. Migoń, P., & Goudie, A. (2014). Sandstone geomorphology of South-West Jordan, Middle East. Questions Geographical, 33(3), 123-130.
29. Miller, K. J. (1984). The international Karakoram project. Cambridge: Cambridge University Press.
30. Ritter, D. F., Kochel, R.C., & Miller, J. R. (1995). Process geomorphology (3^rd Edition). Dubuque, IA: Wm. C. Brown Publishers,
31. Summerfield, M. A. (1991). Global geomorphology. Essex: Longman.