نوع مقاله : پژوهشی- مطالعه موردی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، گروه جغرافیا، واحد نجفآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجفآباد، ایران
2 دانشیار گروه جغرافیا، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
چکیده
تقسیمات کشوری یکی از راهکارهای مهم حکومتها برای سازماندهی سیاسی فضای کشور به شمار میرود. تقسیمات کشوری و تمرکززدایی، شرط ضروری برای ساماندهی فضایی و توسعه و تعادل منطقهای در کشور ایران مطرح میگردد. در ایران با توجه به گستره سرزمینی و الگوی سرزمینی اداره کشور که از نوع بسیط میباشد، نظام تقسیمات کشوری، متأثر از دستورات و برنامههای صادره از پایتخت میباشد. بررسی تاریخی استانهای کشور، نشان میدهد که از بعد انقلاب اسلامی، از نظر عددی، تعداد استانها افزایش یافتهاند ولی از نظر کیفی، روند مناسب و مطلوبی در توسعه آنها دیده نمیشود. استان کرمانشاه به عنوان یکی از استانهای غربی کشور در راستای نظام تقسمیات کشوری دارای ۱۴ شهرستان، ۳۱ مرکز شهری، ۸۶ دهستان و ۲۷۹۳ آبادی دارای سکنه میباشد. هدف اصلی در مقاله، شناخت تأثیرگذارترین عامل از میان عوامل چهارگانه سیاسی، جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی تأثیرگذار بر کارامدی نظام تقسیمات کشوری استان کرمانشاه میباشد. سوال اصلی مطرح شده این است که از عوامل چهارگانه سیاسی، جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی تأثیرگذار بر کارامدی نظام تقسیمات کشوری در استان کرمانشاه کدام عامل بیشترین تأثیرگذاری را داشته است؟ بنابراین با روش کمی و با ماهیت روش توصیفی-تحلیلی این تحقیق انجام شده است. همچنین برای تجزیهوتحلیل یافتههای مقاله از روش تحلیل عاملی و آزمون T تک نمونهای استفاده شده است. حجم نمونه مورد نظر، 95 نفر از کارشناسان و متخصصان حوزه تقسیمات کشوری در فرمانداریهای استان کرمانشاه بوده اند که به سوالات پاسخ دادهاند. نتایج یافتههای پژوهش نشان میدهند که عوامل اقتصادی از میان عوامل چهارگانه مورد بررسی در این مقاله، بیشترین تأثیرپذیری نامطلوب را از نظام تقسیمات کشوری استان کرمانشاه داشته است.
کلیدواژهها
موضوعات
- احمدیپور، ز.، و منصوریان، ع. (1385). تقسیمات کشوری و بیثباتی سیاسی در ایران (1357-1285). فصلنامه ژئوپلیتیک، 2(1) ، 89-62.
- احمدیپور، ز.، و میرزاییتبار، م. (1390). نقش احساس مکانی در سازماندهی سیاسی فضا. فصلنامه آمایش محیط، 4(12)، 47-62.
- حاصلی، م.، افراخته، ح.، کریمیپور، ی.، و عبداللهیان، ح. (1398). واحدهای هیدرولیک، مبنایی مناسب برای تقسیمات سیاسی-اداری و برنامهریزی مکانی فضایی (مطالعه موردی: حوضه آبریز کرخه). فصلنامه برنامهریزی توسعه کالبدی، 4(61) ، 65-43.
- حافظنیا، م.، احمدیپور، ز.، و قادریحاجت، م. (1389). سیاست و فضا (چاپ اول). مشهد: انتشارات پژوهشکده امیرکبیر.
- حیدریساربان، و، باختر، س، زیارتی، م. (1397). تأثیر سرمایه اجتماعی بر توسعهپایدار کشاورزی در مناطق روستایی (مطالعه موردی : روستاهای استان کرمانشاه)، فصلنامه جغرافیا پایداری محیطی، 8(27) ، 74-59.
- رحیمی، ب.، سلطانی، ن.، و بهرامیجاف، س. (1400). بررسی نقش تقسیمات کشوری در روند اجرای برنامههای آمایش سرزمین استان کرمانشاه. فصلنامه آمایش سیاسی فضا، 3(4)، 296-286.
- ریاحی، و.، افراخته، ح.، و صالحپور، ش. (1399). عوامل مؤثر بر ناکارآمدی نظام تقسیمات کشوری در سطح محلی (مورد مطالعه: شهرستان ارومیه). فصلنامه ژئوپلیتیک، 16(3)، 147- 119.
- صفریشالی، ر. (1396). راهنمای تدوین طرح تحقیق (پروپوزالنویسی) (چاپ هفتم). تهران: انتشارات جامعه و فرهنگ.
- سبزقبایی، غ.، دشتی، س.، جعفرزاده، ک.، و بزمآرابلشتی، م. (1395). ارزیابی الگوهای چشمانداز شهری برای اندازهگیری اثرات شهرنشینی بر ساختار چشمانداز (مطالعة موردی: شهر کرمانشاه). فصلنامه جغرافیا و پایدرای محیطی، 6(21)، 50-35.
- عاطفی، ح.، رومینا، ا.، و قربانینژاد، ر. (1399). الگوی نظری توسعه فضایی در مناطق مرزی تلفیقی. فصلنامه فضای جغرافیایی، 20(72)، 37-19.
- لاکوست، ا، بئاتریس، ژ. (1391). عوامل و اندیشهها در ژئوپلیتیک (ع. فراستی، مترجم). تهران: نشر
آآاااااآمن. - مویر، ر. (1379). درآمدی نو برجغرافیای سیاسی (د. میرحیدر، مترجم) (چاپ اول). تهران: انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
- Li, J., & Liu, Di., & Cai, M. (2022). Water pollution and administrative division adjustments: A quasi-natural experiment in Chaohu Lake, China. PloS One, 17(3),
ارسال نظر در مورد این مقاله