نوع مقاله : پژوهشی- مطالعه موردی
نویسندگان
1 استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
2 دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی آمایش سرزمین، گروه جغرافیا، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
چکیده
دسترسی به توسعۀ ملی و منطقه‌ای آرمان بزرگ هر جامعه‌ای است که مستلزم شناخت دقیقی از وضعیت کشور و جامعه می‌باشد تا برنامه‌ریزی‌های آتی در مسیر توسعۀ پایدار صورت گیرد. هدف اصلی این پژوهش بررسی ارتباط توسعه‌یافتگی و رقابت‌پذیری منطقه‌ای در شهرستان‌های مرزی استان آذربایجان‌غربی می‌باشد. روش پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. در جهت گردآوری داده‌های پژوهش از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌های گردآوری‌شده به‌صورت کمی و از طریق نرم‌افزارهای EXCEL، OPA، GIS وSWOT - Meta بوده است. در جهت رتبه‌بندی شهرستان‌های مرزی از مدل تصمیم‌گیری چندشاخصه CoCoSo، در جهت خوشه‌بندی شهرستان‌های مرزی از روش خوشه‌بندیK-Means و در جهت بررسی رقابت‌پذیری منطقه‌ای از متاسوات استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشانگر این است که با توجه به نحوۀ توزیع شاخص‌های تلفیقی در استان آذربایجان غربی، این استان از مدل مرکز- پیرامون تبعیت می‌کند؛ به‌طوری‌که توزیع امکانات و خدمات به جای اینکه در سطح استان و مابین شهرستان‌های مرزی به‌صورت عادلانه توزیع شود، به‌صورت ناعادلانه توزیع‌شده است و بیشتر خدمات در شهرستان ارومیه و در رتبۀ بعدی شهرستان خوی توزیع گردیده است. همچنین وضعیت رقابت‌پذیری منطقه‌ای نشانگر این است که شهرستان ارومیه با فاصلۀ بسیار زیادی از سایر شهرستان‌های مرزی در دو بعد متمایزکننده در منابع و توانایی‌ها تحت عنوان توسعه‌یافتگی و رقابت‌پذیری منطقه‌ای قرار دارد. در طول زمان با ادامه این روند، واگرایی شدید در میان شهرستان‌های مرزی ایجاد می‌گردد که مستقیماً بر توزیع جمعیت در استان اثرگذار خواهد بود و باعث مهاجرت ساکنین از شهرستان‌های کم‌برخوردار به سایر شهرستان‌ها خواهد بود.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)
ارسال نظر در مورد این مقاله