نوع مقاله : پژوهشی- مطالعه موردی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری و روستایی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

2 استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه زابل،زابل، ایران

3 دانش‌آموختۀ دکتری علوم مرتع، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

چکیده

برنامه‌ریزی استفادۀ منطقی از سرزمین (آمایش سرزمین) یا «تعیین اولویت بین کاربری‌ها» راه حل مناسبی برای جلوگیری از تخریب محیط زیست و دستیابی به توسعۀ پایدار است که در آن کاربری‌های مورد استفادۀ انسان در طبیعت بر مبنای توان محیطی منطقه تعیین می‌گردند. هدف این تحقیق، بررسی و ارائۀ یک سیستم پشتیبانی تصمیم‌گیری محیط زیستی مکانی برای اجرای آنالیزهای آمایش سرزمین با به‌کارگیری روش‌های نوین ارزیابی چند معیاره/ و ارائۀ یک مدل نرم‌افزاری براساس آن است. نتایج اجرای مدل‌های ارزیابی سرزمین برای سه کاربری کشاورزی، جنگل‌داری، و توسعۀ شهری، روستایی و صنعتی در استان گلستان مبتنی بر روش ارزیابی چندمعیارۀ مکانی نشان داد که 2/42 درصد از سطح استان دارای تضاد بین اهداف (کاربری‌ها) برای دو کاربری و 8/11 درصد از سطح کل استان دارای تضاد بین اهداف برای هر سه کاربری مورد بررسی می‌باشند. انتخاب کاربری بهینه با اجرای روش تخصیص چندمنظورۀ سرزمین در استان گلستان در سه سناریوی برنامه‌ریزی، قابلیت اولویت‌بندی بین اهداف و برقراری تعادلی بین پتانسیل‌های موجود و نیاز جامعه را نشان داد. همچنین، سیستم نرم‌افزاری SDSSLPI انعطاف‌پذیری مورد نیاز در کنترل و دخالت متغیرهای برنامه‌ریزی براساس هدف برنامه‌ریزی و همچنین اعمال تغییرات مورد نیاز در مدل ارزیابی براساس شرایط ویژه در منطقه را فراهم آورده است.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

CAPTCHA Image